ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

               มาตรา 1061 เมื่อห้างหุ้นส่วนเลิกกันแล้วก็ให้จัดการชำระบัญชีเว้นแต่จะได้ตกลงกันให้จัดการทรัพย์สินโดยวิธีอื่นในระหว่างผู้เป็นหุ้นส่วนด้วยกัน หรือว่าห้างหุ้นส่วนนั้นศาลได้พิพากษาให้ล้มละลาย

               ถ้าการเลิกห้างหุ้นส่วนนั้นได้เป็นไปโดยที่เจ้าหนี้เฉพาะตัวของผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งได้ให้คำบอกกล่าวก็ดี หรือโดยที่ผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งล้มละลายก็ดี ท่านว่าจะงดการชำระบัญชีเสียได้ต่อเมื่อเจ้าหนี้คนนั้น หรือเจ้าพนักงานรักษาทรัพย์ยินยอมด้วย

               การชำระบัญชีนั้น ให้ผู้เป็นหุ้นส่วนทั้งหมดด้วยกันจัดทำ หรือให้บุคคลอื่นซึ่งผู้เป็นหุ้นส่วนได้ตั้งแต่งขึ้นนั้นเป็นผู้จัดทำ

               การแต่งตั้งผู้ชำระบัญชี ให้วินิจฉัยชี้ขาดโดยคะแนนเสียงข้างมากของผู้เป็นหุ้นส่วน

 

หมายเหตุ

               ฎีกาที่ 1674/2565 ห้างหุ้นส่วนสามัญไม่จดทะเบียนตาม ป.พ.พ. มาตรา 1012 เมื่อ ช. ซึ่งเป็นหุ้นส่วนคนหนึ่งถึงแก่ความตาย ห้างหุ้นส่วนสามัญเป็นอันเลิกกันตามมาตรา 1055 (5) และต้องจัดให้มีการชําระบัญชี เว้นแต่จะได้ตกลงกันให้จัดการทรัพย์สินโดยวิธีอื่นในระหว่างผู้เป็น หุ้นส่วนด้วยกันตามมาตรา 1061 วรรคหนึ่ง จำเลยทั้งสองในฐานะผู้จัดการมรดกของ ช. ซึ่งเป็นหุ้นส่วนคนหนึ่งได้ตกลงโอนหลักทรัพย์และเงินลงทุนคงเหลือของห้างหุ้นส่วนสามัญไม่จดทะเบียนซึ่งใช้ชื่อ ช. คืนแก่ผู้ร่วมลงทุนบางคนตามสัดส่วนของการลงทุนที่จําเลยทั้งสองเป็นผู้คิดคํานวณ โดยโจทก์ซึ่ง เป็นหุ้นส่วนคนหนึ่งไม่ได้เข้าร่วมเจรจาหรือตกลงด้วย ถือไม่ได้ว่ามี การชําระบัญชีของห้างหุ้นส่วนสามัญเนื่องจากหุ้นส่วนทุกคนไม่ได้ตกลงร่วมกัน และแม้หุ้นส่วนบางคนได้รับโอนหลักทรัพย์และเงินลงทุนคืนตามสัดส่วนที่จําเลยทั้งสองเป็นผู้คิดคํานวณไปแล้วและไม่มีใครคัดค้านก็ตาม ก็ถือไม่ได้ว่ามีการตกลงกันให้จัดการทรัพย์สินโดยวิธีอื่นในระหว่างผู้เป็นหุ้นส่วนด้วยกันที่จะทำให้ไม่ต้องมีการชําระบัญชีห้างหุ้นส่วนตาม ป.พ.พ. 1061 วรรคหนึ่ง