ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง

               มาตรา 1 ในประมวลกฎหมายนี้ ถ้าข้อความมิได้แสดงให้เห็นเป็นอย่างอื่น 

                    (3) “คำฟ้อง” หมายความว่า กระบวนพิจารณาใด ๆ ที่โจทก์ได้เสนอข้อหาต่อศาลไม่ว่าจะได้เสนอด้วยวาจาหรือทำเป็นหนังสือ ไม่ว่าจะได้เสนอต่อศาลชั้นต้น หรือชั้นอุทธรณ์หรือฎีกา ไม่ว่าจะได้เสนอในขณะที่เริ่มคดีโดยคำฟ้องหรือคำร้องขอหรือเสนอในภายหลังโดยคำฟ้องเพิ่มเติมหรือแก้ไข หรือฟ้องแย้งหรือโดยสอดเข้ามาในคดีไม่ว่าด้วยสมัครใจ หรือถูกบังคับ หรือโดยมีคำขอให้พิจารณาใหม่

 

หมายเหตุ

 

               1.คำฟ้องเป็นการที่โจทก์เสนอข้อหาต่อศาล หมายถึง การกล่าวอ้างข้อเท็จจริงขึ้นกล่าวหาจำเลยว่าได้กระทำการหรืองดเว้นกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่ง อันเป็นการโต้แย้สิทธิหรือหน้าที่ของโจทก์ตามกฎหมายแพ่งและขอบังคับให้จำเลยกระทำการหรืองดเว้นกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งที่โจทก์มีสิทธิบังคับได้

               2.คำฟ้องในขณะเริ่มต้นคดี

                              2.1 คำฟ้องคดีมีข้อพิพาท

                              2.2 คำร้องขอคดีไม่มีข้อพิพาท ตามมาตรา 188(1)  เช่น คดีร้องขอตั้งผู้จัดการมรดก

               3.คำฟ้องที่เสนอภายหลังหรือระหว่างพิจารณาคดีของศาลชั้นต้น

                              3.1 คำร้องขอแก้ไขเพิ่มเติมคำฟ้อง ตามมาตรา 179 และมาตรา 180

                              3.2 ฟ้องแย้ง คือคำฟ้องที่เกิดจากจำเลยทำคำให้การและเสนอข้อหาให้บังคับโจทก์มาในคำให้การในเรื่องเกี่ยวกับฟ้องเดิมตามมาตรา 177 วรรคสาม

                              3.3 คำร้องสอด

               4.คำฟ้องที่เสนอต่อศาลชั้นต้นภายหลังศาลชั้นต้นมีคำพิพากษาหรือคำสั่งชี้ขาดคดี

                              4.1 คำขอให้พิจารณาคดีใหม่ ตามมาตรา 207

                              4.2 คำฟ้องอุทธรณ์ คำฟ้องฎีกา

                              4.3 คำร้องขัดทรัพย์ ตามมาตรา 323

                              4.4 คำร้องขอรับชำระหนี้ก่อน ตามมาตรา 324

                              4.5 คำร้องสอดในชั้นบังคับคดี 

                              4.5.1 เมื่อการบังคับคดีมีผลทำให้บุคคลภายนอกเป็นผู้มีส่วนได้เสียในการบังคับคดีถูกโต้แย้งสิทธิหรือหน้าที่ บุคคลภายนอกชอบที่จะร้องเข้ามาในชั้นบังคับคดีได้ตามมาตรา 57 (1) โดยไม่ต้องฟ้องเป็นคดีใหม่หรือรอให้มีการบังคับคดีเสียก่อน(ฎีกาที่ 3776/2534 (ประชุมใหญ่), 1031/2537 และ 2591/2554)

 

อ้างอิง

สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา. รวมคำบรรยาย ภาคสอง สมัยที่ 72 ปีการศึกษา 2562 เล่มที่ 3.