ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

               มาตรา 1535 การหมั้นจะทำได้ต่อเมื่อชายและหญิงมีอายุสิบเจ็ดปีบริบูรณ์แล้ว

               การหมั้นที่ฝ่าฝืนบทบัญญัติวรรคหนึ่งเป็นโมฆะ

               มาตรา 1436 ผู้เยาว์จะทำการหมั้นได้ต้องได้รับความยินยอมของบุคคลดังต่อไปนี้ 

                    (1) บิดาและมารดา ในกรณีที่มีทั้งบิดามารดา

                    (2) บิดาหรือมารดา ในกรณีที่มารดาหรือบิดาตายหรือถูกถอนอำนาจปกครองหรือไม่อยู่ในสภาพหรือฐานะที่อาจให้ความยินยอม หรือโดยพฤติการณ์ผู้เยาว์ไม่อาจขอความยินยอมจากมารดาหรือบิดาได้

                    (3) ผู้รับบุตรบุญธรรม ในกรณีที่ผู้เยาว์เป็นบุตรบุญธรรม 

                    (4) ผู้ปกครอง ในกรณีที่ไม่มีบุคคลซึ่งอาจให้ความยินยอมตาม (1) (2) และ (3) หรือมีแต่บุคคลดังกล่าวถูกถอนอำนาจปกครอง 

               การหมั้นที่ผู้เยาว์ทำโดยปราศจากความยินยอมดังกล่าวเป็นโมฆียะ

 

หมายเหตุ

               1.อายุของคู่หมั้น(มาตรา 1435)

               อายุของคู่หมั้นชายและหญิงต้องมีอายุอย่างต่ำ 17 ปี การหมั้นที่ฝ่าฝืนเป็นโมฆะตามมาตรา 1435  วรรคสอง มีผลทำให้สัญญาหมั้นเสียเปล่าตามมาตรา 172

               เงื่อนไขอายุของคู่หมั้น หากชายและหญิงคนใดคนหนึ่งมีอายุครบ 17 ปีบริบูรณ์แล้ว แต่อีกคนหนึ่งมีอายุต่ำกว่า 17 ปี ก็หมั้นไม่ได้ 

               ชายและหญิง มีอายุต่ำกว่า 17 ปี จะขออนุญาตศาลทำการหมั้นไม่ได้ เพราะไม่มีกฎหมายให้อำนาจไว้

               ฎีกาที่ 1117/2535 การหมั้นกันตามประเพณีและมอบทรัพย์สินให้แก่กันในขณะที่หญิงอายุยังไม่ครบ 17 ปีบริบูรณ์ ฝ่ายชายหามีสิทธิเรียกคืนไม่

               2.ความยินยอมของบิดามารดาหรือผู้ปกครอง

                    แบบพิธีการให้ความยินยอม จะด้วยวาจาหรือเป็นลายลักษณ์อักษรก็ได้

                    คำว่า “บิดา” หมายถึง บิดาโดยชอบด้วยกฎหมาย

                    มารดาหรือบิดาไม่อยู่ในสภาพหรือฐานะที่อาจให้ความยินยอม เช่น เป็นบุคคลวิกลจริต ถูกศาลสั่งให้เป็นคนไร้ความสามารถหรือเสมือนไร้ความสามารถ เจ็บป่วยเข้าขั้นโคม่า เป็นต้น

               โดยพฤติการณ์ผู้เยาว์ไม่อาจขอความยินยอมจากมารดาหรือบิดาได้ ( มาตรา 1436 (2) ) เช่น มารดาหรือบิดาได้หายไปจากถิ่นที่อยู่โดยไม่มีใครทราบว่าไปอยู่ ณ ที่แห่งใด เป็นต้น

               3.การหมั้นของผู้เยาว์โดยปราศจากความยินยอมเป็นโมฆียะ

               ผู้ใดมีสิทธิบอกล้างการหมั้นได้ตามมาตรา 175 (1) คือ

               3.1 ตัวผู้เยาว์ผู้ทำการหมั้นเอง

               3.2 บิดามารดา

               3.3 ผู้รับบุตรบุญธรรม

               3.4 ผู้ปกครอง

 

อ้างอิง

สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา. รวมคำบรรยาย ภาคหนึ่ง สมัยที่ 72 ปีการศึกษา 2562 เล่มที่ 2.