ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

               มาตรา 149 นิติกรรม หมายความว่า การใด ๆ อันทำลงโดยชอบด้วยกฎหมายและด้วยใจสมัคร มุ่งโดยตรงต่อการผูกนิติสัมพันธ์ขึ้นระหว่างบุคคล เพื่อจะก่อ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน หรือระงับซึ่งสิทธิ

 

คำอธิบาย

               ลักษณะของนิติกรรม

               1. เป็นการกระทำ

               จะต้องเป็นการกระทำของบุคคล อันเกิดจากคิด ตัดสินใจ และการแสดงเจตนา โดยบุคคลนั้นจะต้องรู้สำนึกในสิ่งที่ตนกระทำ

               2. เป็นการะทำที่ชอบด้วยกฎหมาย

               3. ต้องทำโดยสมัครใจ กล่าวคือ จะต้องมิได้เกิดจากการถูกหลอกลวงหรือถูกกลฉ้อฉล ถูกบังคับหรือข่มขู่ หรือเพราความเข้าใจผิด

               ฎีกาที่ 6397/2556 การทำพินัยกรรมคือการแสดงเจตนากำหนดการเพื่อตายในเรื่องทรัพย์สินของตนเองตาม ป.พ.พ. มาตรา 1646 และ 1647 แต่ข้อเท็จจริงได้ความว่า ขณะทำพินัยกรรม ผู้ตายไม่รู้สึกตัว ไม่มีสติสัมปชัญญะ พูดจาไม่ได้ บังคับร่างกายของตนก็ไม่ได้ จึงไม่สามารถที่จะแสดงเจตนากำหนดการเพื่อตายได้ด้วยตนเอง ข้อความใน พินัยกรรมจึงมิใช่เจตนาอันแท้จริงของผู้ตาย แต่เป็นข้อความที่แสดงเจตนาของผู้แอบอ้างจัดทำขึ้นเอง จึงเป็นพินัยกรรมปลอม ไม่มีผลบังคับตามบทบัญญัติของกฎหมายดัง

               4. ต้องการก่อให้เกิดผลในทางกฎหมาย

               5. มีผลผูกพันระหว่างบุคคล

               6. ผล คือ ความเคลื่อนไหวในสิทธิ ได้แก่ ก่อ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน หรือระงับซึ่งสิทธิ

 

อ้างอิง

ศนันท์กรณ์ โสตถิพันธุ์. คำอธิบายนิติกรรม-สัญญา. พิมพ์ครั้งที่ 22. กรงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิญญูชน, 2561